Het proeven van de lokale Kretenzische kaas: Een unieke culinaire ervaring

Kreta, het grootste en meest zuidelijke eiland van Griekenland, staat bekend om zijn rijke geschiedenis, adembenemende landschappen en unieke culinaire cultuur. Een van de vele culinaire schatten van Kreta is de lokale kaas. Kretenzische kaas is een integraal onderdeel van de Kretenzische keuken en wordt in vrijwel elk huishouden en restaurant op het eiland geconsumeerd. Deze blog post neemt je mee op een smakelijke reis rond het eiland en introduceert je aan de verschillende soorten Kretenzische kaas, hun productieprocessen en de beste manieren om ze te proeven.

Kretenzische kaas: Een wereld van smaken

De lokale kaasproductie op Kreta gaat terug tot de Minoïsche tijd, zo'n 4000 jaar geleden. Sindsdien hebben de Kretenzers een grote verscheidenheid aan kazen ontwikkeld, die elk hun eigen unieke smaak, textuur en productieproces hebben. Een paar van de meest populaire Kretenzische kazen zijn:

• Graviera: Dit is de meest bekende en geliefde Kretenzische kaas. Graviera is een harde kaas gemaakt van schapenmelk, hoewel er ook varianten zijn die gemaakt zijn van koemelk of een mix van schapen- en geitenmelk. De kaas heeft een licht zoete en nootachtige smaak en is uitstekend geschikt voor zowel koken als eten op zichzelf.

• Myzithra: Myzithra is een zachte, verse kaas gemaakt van schapen- of geitenmelkwei, het bijproduct van de productie van andere kazen. Het heeft een milde, romige smaak en kan zowel zoet als hartig worden geconsumeerd. Myzithra wordt vaak gebruikt in traditionele Kretenzische desserts, zoals "sfakiani pita" (een zoete kaastaart), of als vulling voor "kalitsounia" (kleine kaaskoekjes).

• Anthotyros: Deze kaas lijkt qua productieproces op myzithra, maar is gemaakt van volle melk in plaats van wei. Anthotyros heeft een iets sterkere en zoutere smaak dan myzithra en is verkrijgbaar in zowel een zachte, verse versie als een gedroogde, harde versie. De harde anthotyros wordt vaak geraspt over pasta of salades, terwijl de zachte versie kan worden geserveerd met honing en walnoten als dessert.

• Kefalotyri: Kefalotyri is een harde kaas met een sterke, zoute smaak. Het wordt gemaakt van schapen- en/of geitenmelk en wordt vaak gebruikt als tafelkaas of geraspt over gerechten zoals pastitsio (Griekse lasagne) en moussaka. Kefalotyri is ook heerlijk als "saganaki", een populair voorgerecht waarbij de kaas wordt gepaneerd, gebakken en geserveerd met een schijfje citroen.

• Xinomyzithra: Deze zure, romige kaas wordt gemaakt door myzithra te fermenteren met melkzuurbacteriën. Xinomyzithra heeft een licht kruidige smaak en wordt vaak gebruikt als smeersel op brood, in salades of in hartige taarten zoals "hortopita" (groentetaart).

De kunst van het maken van Kretenzische kaas

Het maken van kaas op Kreta is een ambacht dat al generaties lang wordt doorgegeven. De kaas wordt meestal gemaakt van schapen- of geitenmelk, aangezien deze dieren goed gedijen in het ruige bergachtige landschap van het eiland. Het productieproces varieert afhankelijk van het type kaas, maar er zijn enkele gemeenschappelijke stappen die bijna alle Kretenzische kazen doorlopen:

1. Melk verzamelen: De melk wordt meestal 's ochtends vroeg verzameld, net nadat de dieren zijn gemolken. De melk wordt vervolgens gezeefd om eventuele onzuiverheden te verwijderen.

2. Stremmen: De melk wordt verwarmd tot een bepaalde temperatuur (meestal rond de 32-35°C) en er wordt een stremsel toegevoegd om het stremmingsproces te starten. Het stremsel zorgt ervoor dat de melk stolt en zich scheidt in vaste wrongel en vloeibare wei.

3. Wrongel snijden en uitlekken: De gestremde melk wordt in kleine stukjes gesneden om de wei verder te scheiden van de wrongel. Vervolgens wordt de wei afgetapt en wordt de wrongel in vormen geplaatst om verder uit te lekken.

4. Persen en zouten: Afhankelijk van het type kaas wordt de wrongel geperst om meer wei te verwijderen en een stevigere textuur te creëren. Vervolgens wordt de kaas gezouten, hetzij door de korst direct in zout te wrijven, hetzij door de kaas in een zoutoplossing te dompelen.

5. Rijpen: De kaas wordt in een koele, donkere ruimte geplaatst om te rijpen. De rijpingsperiode varieert afhankelijk van het type kaas, van slechts een paar dagen voor zachte kazen zoals myzithra tot enkele maanden of zelfs jaren voor harde kazen zoals graviera en kefalotyri.

Proef de Kretenzische kaas: Tips en suggesties

Om het meeste uit je Kretenzische kaaservaring te halen, zijn hier enkele tips en suggesties voor het proeven en combineren van de verschillende kazen:

• Bezoek lokale kaaswinkels, markten of kaasmakerijen op het eiland om de meest verse en authentieke kazen te proeven.
• Combineer de kazen met andere Kretenzische producten zoals olijfolie, honing, noten, gedroogd fruit en lokale wijnen of raki (een lokale sterke drank).
• Probeer de kazen in traditionele Kretenzische gerechten zoals kalitsounia, dakos (een Kretenzische broodsalade) en bougatsa (een zoet of hartig gebakje).
• Geniet van de kazen als onderdeel van een "meze" (een selectie van kleine gerechtjes), geserveerd met vers brood, olijven en andere lokale delicatessen.

Kortom, het proeven van de lokale Kretenzische kaas is een unieke en onvergetelijke culinaire ervaring die je niet mag missen tijdens je bezoek aan dit prachtige eiland. Ontdek de rijke smaken en texturen van deze ambachtelijke kazen en dompel je onder in de eeuwenoude tradities van de Kretenzische kaasmakers. Eet smakelijk!